Wydział należy do najstarszych w zielonogórskim środowisku naukowym, a jego początki sięgają roku 1971, kiedy to utworzono Wyższą Szkołę Nauczycielską, która dwa lata później została przekształcona w Wyższą Szkołę Pedagogiczną.
Dawny Wydział Pedagogiczny, który kilkakrotnie zmieniał nazwę i ulegał przekształceniom organizacyjnym przez lata pełnił funkcję inkubatora dla tworzenia nowych wydziałów, specjalności i kierunków studiów. Na Wydziale Pedagogicznym rozpoczęło pracę wielu naukowców, którzy kontynuowali swoją karierę zawodową na innych wydziałach uczelni lub w innych odrodkach akademickich. Od początku w jego strukturze działali muzycy, artyści skupieni w Zakładzie Wychowania Muzycznego, a od 1982 roku – w Instytucie Wychowania Muzycznego. Po 10 latach starań dołączyli do nich artyści sztuk wizualnych tworząc Instytut Wychowania Plastycznego (od 1994 roku Instytut Sztuki i Kultury Plastycznej). Rozwój tych instytutów i powstawanie nowych kierunków studiów zaowocowało utworzeniem w 1999 roku Wydziału Artystycznego WSP. W 1998 roku powstał na wydziale Zakład Wychowania Fizycznego, przekształcony niebawem w katedrę, który dał początek rozwojowi nauk o zdrowiu. Z czasem w tym obszarze obok wychowania fizycznego uruchomiono także studia na kierunku pielęgniarstwo prowadzone przez Katedrę Zdrowia Publicznego. Obie jednostki funkcjonowały do utworzenia w 2016 roku Wydziału Lekarskiego i Nauk o Zdrowiu. Epizodycznie, w latach 1999 – 2001 na wydziale funkcjonował także Instytut Zarządzania, przeniesiony z Wydziału Matematyki, Fizyki i Techniki. Od 1994 roku w strukturze wydziału działał Instytut Socjologii, od 2015 roku – również Instytut Psychologii. Po przekształceniach organizacyjnych związanych z wejściem w życie przepisów nowej ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce w 2019 roku jednostka zmieniła nazwę na Wydział Nauk Społecznych. Obok Instytutu Pedagogiki, Instytutu Socjologii i Instytutu Psychologii, od 2019 roku z Wydziałem Nauk Społecznych współpracuje również Instytut Nauk o Polityce i Administracji. Współistnienie wymienionych jednostek miało i nadal ma istotny wpływ na działalność wydziału, atmosferę pracy, a także na aktywność studencką.
Fragment księgi jubileuszowej "Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Zielonogórskiego (1971-2021). Tradycje i teraźniejszość" pod redakcją Edyty Bartkowiak
Od 1 października 2020 roku Wydział Pedagogiki, Psychologii i Socjologii funkcjonuje pod nazwą - Wydział Nauk Społecznych.
Obecnie na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Zielonogórskiego kształcą się studenci kierunków prowadzonych w czterech Instytutach: Instytutcie Pedagogiki (pedagogika, pedagogika specjalna, pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna, animacja kultury i twórzczej aktywności w sieci, praca socjalna, resocjalizacja z kryminologią), Instytut Psychologii (psychologia), Instytut Socjologii (socjologia, projektowanie społeczne) i Instytut Nauk o Polityce Administracji (poitologia, miedzynarodowe stosunki polityczne).
Na Wydziale studiuje 1400 studentów, z czego prawie 1000 na studiach stacjonarnych. Pod względem liczby kształconych studentów wydział jest jednym z największych na Uniwersytecie Zielonogórskim. Do września 2020 roku na Wydziale dyplom zdobyło niespełna 37 tys. absolwentów.
Kierunki studiów na Wydziale Nauk Społecznych (Prezentacje kierunków)
Na wydziale prowadzone są również studia podyplomowe https://wns.uz.zgora.pl/ksztalcenie/studia-podyplomowe
Wydział Nauk Społęcznych posiada uprawnienia do nadawania stopnia doktora nauk humanistycznych
Pozytywne akredytacje Polskiej Komisji Akredytacyjnej dla kierunków:
Pozytywna ocena instytucjonalna w roku akademickim 2014/2015 Polskiej Komisji Akredytacyjnej (2015).
Struktura organizacyjna Wydziału Nauk Społecznych obowiązująca od dnia 1 czerwca 2021 r.
dr hab. Jarosław Bąbka, prof. UZ