Historia 

Początki istnienia Zakładu Metodologii Badań są związane ze zmianą struktury organizacyjnej Wydziału Pedagogicznego w 1991 roku. W powołanym wtedy Instytucie Pedagogiki Społecznej wyodrębniono między innymi Pracownię Metodologii Nauk Społecznych. Kierownikiem nowo powstałej jednostki został dr Leszek Gołdyka (obecnie profesor zwyczajny, Wydział Ekonomii i Zarządzania Uniwersytet Zielonogórski). W 1993 roku pracownia została przekształcona w Zakład Metodologii Badań Społecznych, którego kierownictwo objęła dr Ewa Narkiewicz-Niedbalec. W 1996 przejął tę funkcję profesor Edward Hajduk i pełnił ją do roku 2003. Następnie Zakładem kierował dr hab. Bogdan Idzikowski, prof. UZ, którego kadencja trwała do roku 2006. Przez kolejne 5 lat funkcję kierownika Zakładu pełnił profesor Paweł Karpińczyk. W 2011 kierowanie Zakładem powierzono ponownie dr hab. Ewie Narkiewicz-Niedbalec, prof. UZ. Pełniła tę funkcję do roku 2020, kiedy Zakład przekształcono w Pracownię Metodologii Badań Społecznych. Kierownikiem Pracowni została dr Katarzyna Walentynowicz-Moryl.

Od czasu powołania na początku lat dziewięćdziesiątych do roku 2007 Zakład Metodologii Badań Społecznych był jednostką Instytutu Pedagogiki Społecznej. Wprowadzona w roku akademickim 2007/2008 zmiana struktury Wydziału znosząca między innymi Instytut Pedagogiki Społecznej spowodowała, że Zakład Metodologii Badań przez kolejne lata ulokowany był w Katedrze Zdrowia Publicznego. Od 2012 roku Zakład Metodologii Badań Społecznych funkcjonował jako samodzielna jednostka Wydziału. W 2020 w wyniku kolejnych zmian strukturalnych Pracownia Metodologii Badań Społecznych weszła w skład Zakładu Andragogiki i Metodologii Badań Społecznych.

Działalność naukowo-badawcza

Na przestrzeni ponad dwóch dekad istnienia Zakładu Metodologii Badań Społecznych powstało wiele prac teoretycznych i empirycznych dokumentujących działalność badawczą i naukową pracowników jego pracowników. Wizytówką zakładu są przede wszystkim dokonania Profesora Edwarda Hajduka (wieloletniego kierownika zakładu) ulokowane w obszarze teoretycznych problemów metodologii badań społecznych oraz jego propozycja ujmowania procesów socjalizacji w perspektywie całożyciowej uwzględniająca całe spektrum czynników odpowiedzialnych za ten proces, a związanych ze społecznym i instytucjonalnym usytuowaniem jednostki w społeczeństwie.

Ważnym osiągnięciem w obszarze praktyki badawczej jest promocja badań panelowych. Dzięki realizacji takich badań (w ramach projektów indywidualnych i zespołowych, również w kooperacji z badaczami spoza zakładu) powstały nie tylko interesujące poznawczo prace pokazujące przeobrażenia badanych zjawisk, ale także dokumentujące metodologiczne problemy badań panelowych. Wielokrotne pomiary wykorzystano między innymi do poznania przebiegu procesu socjalizacji w trzech najważniejszych okresach życia związanych z etapami kształcenia w szkole podstawowej, średniej i wyższej. Prowadzone badania panelowe pozwoliły scharakteryzować przebieg i uwarunkowania socjalizacji młodzieży małego miasta przygranicznego, dynamikę przemian socjalizacji i profesjonalizacji studentów wyższej uczelni pedagogicznej. Dzięki zastosowaniu badań powtórzonych możliwe było zaobserwowanie na przestrzeni kilku lat zmian w obrębie orientacji życiowych, aksjologicznych i prospołecznych młodzieży na tle przemian społecznych i ekonomicznych zachodzących w Polsce. Dodatkowym walorem wielu analiz było pokazanie postaw czy zjawisk społecznych w perspektywie porównawczej. Było to możliwe dzięki współpracy z niemieckimi naukowcami z FU w Berlinie, którzy równolegle z polskim zespołem prowadzili badania procesu socjalizacji młodzieży niemieckiej.

Więcej informacji o działalności naukowej i dydaktycznej zawiera monografia zakładu przygotowana z okazji 40-lecia Wydziału Pedagogiki, Socjologii i Nauk o Zdrowiu opublikowana w książce pod redakcją Grazyny Miłkowskiej i Marka Furmanka „Kształtowanie się tożsamości zielonogórskiej pedagogiki” Oficyna Wydawnicza UZ, 2011.

Przeczytaj cały artykuł: Metodologia badań społecznych – między teorią a praktyką

Pracownicy

W czasie istnienia Zakładu dynamicznie zmieniała się liczba zatrudnionych pracowników i skład osobowy zakładu. W okresie kiedy zatrudnionych było w nim najwięcej osób, pracowali tu reprezentanci różnych specjalności i dziedzin nauk (w nawiasie podano lata zatrudnienia na uczelni): prof. Edward Hajduk (1971-2006) – socjologia, pedagogika, filozofia; dr hab. Ewa Narkiewicz-Niedbalec (1983-2020) – socjologia, polonistyka, animacja kultury; dr hab. Paweł Karpińczyk (1977-2011) – dydaktyka, fizyka, dr Elżbieta Papiór (1991-2016) – pedagogika, systemy przetwarzania danych; dr Elżbieta Kołodziejska (1997-2018) – pedagogika, systemy przetwarzania danych; dr Krystyna Szostak  (1997-2006) – ekonomia, systemy przetwarzania danych; dr Edyta Mianowska (1994-2002, 2006-obecnie) – pedagogika, informatyka, matematyka; dr Emilia Paprzycka (1997-2011) – socjologia, pedagogika; dr Ewa Magier (1993-2005) – psychologia, mgr Paweł Napierała (1996-2005) – filozofia, dr Ewa Kowalska (2011-2016) – pedagogika.

Obecnie w Pracowni Metodologii Badań Społecznych pracują dwie o osoby dr Katarzyna Walentynowicz-Moryl (od 2012), pełniąca obowiązki kierownika i dr inż. Edyta Mianowska.